ARESZT, OGRANICZENIE WOLNOŚCI albo CO NAJMNIEJ 1500 ZŁOTYCH GRZYWNY za kierowanie BEZ UPRAWNIENIA HULAJNOGĄ ELEKTRYCZNĄ lub URZĄDZENIEM TRANSPORTU OSOBISTEGO!

We wpisie HULAJNOGA ELEKTRYCZNA oraz URZĄDZENIE TRANSPORTU OSOBISTEGO są dozwolone DO LAT 18! wykazałem, że w świetle faktycznie obowiązujących przepisów Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t. jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 988; dalej: Prd) oraz Ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t. jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1212 z późn. zm.; dalej: Ukp) – kierującym hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu może być WYŁĄCZNIE osoba, która ukończyła 10 lat, ale nie ukończyła 18 lat, posiadająca umiejętność kierowania tym pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę, oraz posiadająca odpowiedni dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem, czyli kartę rowerową lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T.

Tymczasem z hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego, poruszając się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, bardzo często korzystają również osoby, które ukończyły 18 lat. Zdarzają się również sytuacje, gdy takim pojazdem kieruje osoba we właściwym przedziale wiekowym, jednak nie posiadająca odpowiedniego dokumentu lub jeszcze nie posiadająca umiejętności wymaganych przez Ukp.

Wobec powyższego – jakie sankcje grożą za prowadzenie takiego pojazdu bez uprawnienia…?

 

 

Aby odpowiedzieć na tak zadane pytanie – należy sięgnąć do Ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t. jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 2008 z późn. zm.; dalej: Kw) oraz do najnowszego Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz. U. z 2021 r. poz. 2484; dalej: Rozporządzenie).

 

Zgodnie z art. 94 Kw:

• Art. 94. § 1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia,
• podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych.
• § 1a. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd inny niż mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia,
• podlega karze nagany albo karze grzywny do 1500 złotych.
• § 2. Tej samej karze podlega, kto prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazd pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu.
• § 3. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.
• Według wersji ujednoliconej z 2021-12-28

W tym miejscu okazuje się jednak, że aby właściwie zastosować wyżej przytoczone obowiązujące przepisy, trzeba najpierw dokonać pewnej translacji, gdyż określenia użyte w Kw nie odpowiadają pojęciom użytym w Prd i Ukp.

 

TEZA:
Użyte w wielu miejscach Kw sformułowania „prowadzić pojazd” oraz „prowadzenie pojazdu” – w odniesieniu do pojazdów, o których mowa w Prd, oznaczają „kierowanie pojazdem”.

DOWÓD:
Zgodnie z art. 92a Kw:

• Art. 92a. § 1. Kto, prowadząc pojazd, nie stosuje się do ograniczenia prędkości określonego ustawą lub znakiem drogowym,
• podlega karze grzywny.
• § 2. Kto, prowadząc pojazd mechaniczny, nie stosuje się do ograniczenia prędkości określonego ustawą lub znakiem drogowym, przekraczając je o ponad 30 km/h,
• podlega karze grzywny nie niższej niż 800 złotych.
• Według wersji ujednoliconej z 2021-12-28

 

Biorąc pod uwagę, że na podstawie art. 2 pkt 18 Prd „za pieszego uważa się również osobę prowadzącą (…) motorower, motocykl, hulajnogę elektryczną, urządzenie transportu osobistego”, zaś według art. 2 pkt 20 Prd „kierujący” oznacza „osobę, która kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów, a także osobę, która prowadzi kolumnę pieszych, jedzie wierzchem albo pędzi zwierzęta pojedynczo lub w stadzie”, jest oczywiste, że wykroczenie z art. 92a Kw – w przypadku motoroweru, motocykla, hulajnogi elektrycznej lub urządzenia transportu osobistego może zostać popełnione wyłącznie przez kierującego takim pojazdem, a nie przez osobę, która taki pojazd prowadzi w rozumieniu art. 2 pkt 18 Prd, czyli idąc w charakterze pieszego obok pojazdu i nadając mu określoną prędkość przy użyciu swoich własnych mięśni.

Należy ponadto wskazać, iż zgodnie z § 10 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (t. jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 283; dalej: Ztp):

• § 10. Do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami.
• Według tekstu jednolitego z 2016-03-07 (Dz. U. z 2016 r. poz. 283)

 

Wobec powyższego – użyte w Kw sformułowania „prowadzić pojazd” oraz „prowadzenie pojazdu”, w przypadku stosowania ich w odniesieniu do pojazdów, o których mowa w Prd, oznaczają „kierowanie pojazdem”. nie tylko w art. 92a Kw, ale również we wszystkich innych przepisach tego aktu prawnego.
KONIEC DOWODU.

 

W konsekwencji – również wykroczenia opisane w art. 94 Kw jako „prowadzenie pojazdu” – w odniesieniu do pojazdów, o których mowa w Prd, polegają na kierowaniu pojazdem przez osobę, która nie posiada uprawnień do kierowania.

 

Załącznik do Rozporządzenia w poz. 230 ustala jedynie wysokość grzywny, w stosunkowo niewielkiej kwocie 200 złotych, nakładanej w drodze mandatu karnego za wykroczenie stypizowane w art. 94 § 1a Kw, określone tu jako „Kierowanie pojazdem innym niż mechaniczny na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu przez osobę niemającą do tego uprawnienia”. W Rozporządzeniu nie ma natomiast w ogóle mowy o wykroczeniu z art. 94 § 1 Kw, odnoszącym się do pojazdu mechanicznego.

• Załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
  z dnia 30 grudnia 2021 r. (poz. 2484)

Lp.	Kwalifikacja prawna – ustawa – Kodeks wykroczeń	Naruszenie	Grzywna w zł	Naruszone przepisy ruchu drogowego z aktów prawnych wg opisu pod tabelą
1	2	3	4	5
(…)
IV. Kierujący
230	art. 94 § 1a	Kierowanie pojazdem innym niż mechaniczny na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu przez osobę niemającą do tego uprawnienia	200	art. 3 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 2 lub 3 [5]
(…)

• (…)
• [5] Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1212, 1997, 2269 i 2328).
• Według załącznika do Rozporządzenia PRM z dnia 30 grudnia 2021 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2484)

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w rubryce 5 Załącznika zostały enueratywnie wskazane przepisy, których złamanie może stanowić podstawę dla nałożenia grzywny z poz. 230 Załącznika: chodzi tutaj wyłącznie o naruszenie „art. 3 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 2 lub 3” Ukp, a nie jakichś innych przepisów.

Karze ustalonej w poz. 230 Załącznika podlega zatem jedynie naruszenie art. 7 ust. 1 pkt 2 lub 3 Ukp, który stanowi, iż:

• Art. 7. 1. Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania:
• (…)
• 2) rowerem, wózkiem rowerowym, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego – jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T – w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat;
• 3) pojazdem zaprzęgowym – jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T – w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat.
• Według wersji ujednoliconej z 2022-05-11

Nie sposób nie zauważyć, że osób, które ukończyły 18 lat, powyższe przepisy Ukp w ogóle nie dotyczą.

W konsekwencji – wobec osoby pełnoletniej, która na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd, nie mając uprawnień do kierowania tym pojazdem – zastosowanie mają kary i środki karne określone bezpośrednio w art. 94 Kw! Odnosi się to zarówno do osoby, która prowadzi pojazd mechaniczny, jak i do osoby, która prowadzi pojazd inny niż mechaniczny.

Należy ponadto zwrócić uwagę, iż powyższy przepis bynajmniej nie definiuje pojęcia „pojazd mechaniczny”, lecz jedynie wymienia różne pojazdy (zarówno niemechaniczne, jak i mechaniczne), do których kierowania przez osobę, która nie ukończyła 18 lat, odpowiednim dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. W związku z tym – poz. 230 Załącznika do Rozporządzenia nie ma zastosowania w przypadku kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przez niemającą do tego uprawnienia osobę, która nie ukończyła 18 lat!

Wynika to z faktu, że HULAJNOGA ELEKTRYCZNA oraz URZĄDZENIE TRANSPORTU OSOBISTEGO to POJAZDY MECHANICZNE! Tymczasem poz. 230 Załącznika do Rozporządzenia dotyczy wyłącznie kierowania pojazdem innym, niż mechaniczny.

Wobec powyższego – w przypadku kierowania na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przez osobę:
• która nie ukończyła 10 lat;
• która ukończyła 18 lat;
• która ukończyła 10 lat, nie ukończyła 18 lat, jednak nie posiada umiejętności kierowania tym pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę;
• która ukończyła 10 lat, nie ukończyła 18 lat i posiada umiejętność kierowania tym pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę, jednak nie posiada odpowiedniego dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania tym pojazdem, czyli nie posiada ani karty rowerowej, ani prawa jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T;
ma miejsce opisane w art. 94 § 1 Kw prowadzenie pojazdu mechanicznego przez osobę nie mającą do tego uprawnienia.

W przypadku osoby pełnoletniej – zastosowanie mają art. 94 § 1 i § 3 Kw. Osoba taka podlega zatem karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych, a ponadto wobec takiej osoby orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów!

Należy w tym miejscu podkreślić, iż 1500 złotych to jest absolutne minimum, zaś maksymalna kwota grzywny została ustalona w art. 24 § 1a Kw, według którego:

• Art. 24. § 1. Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej.
• § 1a. Za wykroczenia określone w art. 86 § 1, 1a i 2, art. 86b § 1, art. 87 § 1, art. 92 § 1 i 2, art. 92a § 2, art. 92b, art. 93 § 1, art. 94 § 1, art. 96 § 3 lub art. 97a grzywnę wymierza się w wysokości do 30 000 złotych.
• (…)
• § 3. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
• Według wersji ujednoliconej z 2021-12-28

Dokładnie tak! Nawet TRZYDZIEŚCI TYSIĘCY ZŁOTYCH za przejażdżkę hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego!

Natomiast długość czasu trwania zakazu prowadzenia pojazdów – precyzuje art. 29 Kw:

• Art. 29.§ 1. Zakaz prowadzenia pojazdów wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
• § 2. Orzekając zakaz prowadzenia pojazdów określa się rodzaj pojazdu, którego zakaz dotyczy.
• § 3. Zakaz, o którym mowa w § 1, obowiązuje od uprawomocnienia się orzeczenia.
• § 4. Na poczet zakazu prowadzenia pojazdów zalicza się okres zatrzymania prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu.
• Według wersji ujednoliconej z 2021-12-28

 

W związku z powyższym:

ZDECYDOWANIE ODRADZAM korzystanie z hulajnogi elektrycznej i urządzenia transportu osobistego na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu przez osoby, które nie posiadają uprawnień do kierowania tymi pojazdami!

W szczególności – OSOBOM, KTÓRE UKOŃCZYŁY 18 LAT, gdyż te osoby w świetle faktycznie obowiązujących na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przepisów Ukp ogłoszonych w Dzienniku Ustaw takich uprawnień obecnie posiadać NIE MOGĄ, zaś ich pełnoletność zazwyczaj jest widoczna na pierwszy rzut oka.

TRZYMAJCIE SIĘ OD TYCH NIEBEZPIECZNYCH ZABAWEK Z DALEKA! Są one niebezpieczne – nie tylko fizycznie (podobnie, jak każdy inny rozpędzony pojazd…), ale przede wszystkim pod względem prawnym!

Natomiast w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat – mogą mieć zastosowanie jeszcze inne przepisy, stosownie do wieku sprawcy wykroczenia.

Jakie konkretnie – to już w następnej części…

Przemysław Przybysz

 

---

 

Zobacz również:

 

• HULAJNOGA ELEKTRYCZNA oraz URZĄDZENIE TRANSPORTU OSOBISTEGO są dozwolone DO LAT 18!
• HULAJNOGA ELEKTRYCZNA oraz URZĄDZENIE TRANSPORTU OSOBISTEGO to POJAZDY MECHANICZNE!
• Niepełnoletni BEZ UPRAWNIEŃ na HULAJNODZE ELEKTRYCZNEJ lub URZĄDZENIU TRANSPORTU OSOBISTEGO
• Czy DZIECKO w wieku DO 10 LAT może być KIERUJĄCYM HULAJNOGĄ ELEKTRYCZNĄ lub URZĄDZENIEM TRANSPORTU OSOBISTEGO?
• Nawet 5000 ZŁOTYCH GRZYWNY za DOPUSZCZENIE do prowadzenia HULAJNOGI ELEKTRYCZNEJ lub URZĄDZENIA TRANSPORTU OSOBISTEGO przez osobę NIEUPRAWNIONĄ!